درباره این شماره

در این شماره به‌مناسبت 10 اکتبر (19 مهر) روز جهانی سلامت روان، دانشمند با طرح این سوال که چرا ما از ترسیدن آگاهانه لذت می‌بریم، به بررسی تاثیرات عصب‌شناختی و روان‌شناختی بازی‌های ویدیویی، فیلم‌های سینمایی و رمان‌های ژانر وحشت و همچنین ورزش‌ها و بازی‌های هیجانی روی مغز انسان پرداخته و در این راه از یادداشتی به‌قلم مژده محمدزاده، کارشناس ارشد روان‌شناسی و گفت‌وگویی با دکتر علیرضا شیری، پزشک و روان‌شناس بهره گرفته است. بزرگداشت یاد و خاطره دکتر منصور شمسا، رییس انستیتو پاستور ایران از سال 1358 و یکی از نویسندگان تحریریه دانشمند از دهه 60 تا اوایل دهه 70 خورشیدی، موضوع یادداشت اول این شماره ماهنامه دانشمند به‌قلم علی ضیائی، جانشین مدیرمسئول است. بحران آب و به‌ویژه لزوم صرفه‌جویی منابع آب شیرین در بخش‌های کشاورزی و آبزی‌پروری و اختلافات ناشی از کم‌آبی موضوع دیگری است که دانشمند در این شماره در قالب یادداشتی از دکتر فرشاد شیشه‌چیان، رییس شبکه آبزی‌پروری آسیا و رییس شعبه آسیایی انجمن جهانی آبزی‌پروری، دکتر ناهید خدایاری، متخصص عمران و منابع آب و همچنین گفت‌وگو با دکتر سعید یوسفی، عضو هیئت علمی دانشکده معماری دانشگاه تهران و عضو انجمن مهندسان عمران آمریکا بررسی کرده است. 4 اکتبر (13 مهر) روز جهانی حیوانات است. به‌همین منظور بخش گزارش ماه شماره 636 با مطلبی درباره زبان حیوانات و دستگاه پیچیده ارتباطی‌ای که جانوران استفاده می‌کنند به استقبال این روز رفته است. در این گزارش می‌خوانید که چرا حیوانات زبان ما را می‌فهمند اما نمی‌توانند با ما حرف بزنند. از این شماره و در آستانه ورود دانشمند به پنجاه‌وچهارمین سال انتشار، این ماهنامه علاوه بر صفحات «نیم‌قرن پیش در همین شماره»، در قالب سلسله مقالاتی تاریخ مطبوعات علمی‌ ایران را ورق می‌زند و در اولین مطلب از این مجموعه درباره انتشار اولین نشریه علمی کشور با نام «روزنامه علمیه دولت علیّه ایران» می‌نویسد. اولین شماره این روزنامه در دی 1242 خورشیدی به سه زبان فارسی، عربی و فرانسوی به‌ همت علیقلی میرزا، پسر پنجاه‌و‌چهارم فتحعلی شاه و وزیر علوم ناصرالدین شاه قاجار منتشر شد.